Invoering

Psoriasis is een chronische inflammatoire huidaandoening met systemische gevolgen, vaak geassocieerd met diverse comorbiditeiten die verder gaan dan de huid. Recente studies hebben een mogelijk verband aangetoond tussen psoriasis en neurodegeneratieve aandoeningen zoals de ziekte van Alzheimer (AD) en de ziekte van Parkinson (PD), waaraan in de dermatologie en neurologie steeds meer aandacht wordt besteed. Deze review beoogt de huidige kennis over dit verband, de gedeelde inflammatoire en immunologische mechanismen en de klinische implicaties van deze bevindingen samen te vatten.

Epidemiologisch bewijs van comorbiditeit

Grootschalige populatiestudies en meta-analyses suggereren een hoger risico op het ontwikkelen van neurodegeneratieve aandoeningen bij patiënten met psoriasis. Zo kunnen patiënten met psoriasis een significant verhoogd risico hebben op het ontwikkelen van de ziekte van Alzheimer en een matig verhoogd risico op de ziekte van Parkinson. Deze bevindingen wijzen op een gedeelde pathofysiologische basis die verder gaat dan toeval.

Gedeelde ontstekings- en immuunmechanismen

Zowel psoriasis als neurodegeneratieve aandoeningen gaan gepaard met chronische systemische ontstekingen. Psoriasis wordt gekenmerkt door overmatige activering van Th1- en Th17-immuunreacties, wat leidt tot hoge niveaus van inflammatoire cytokinen zoals TNF-α, IL-17 en IL-23. Interessant is dat deze cytokinen ook betrokken zijn bij de neuro-inflammatie die wordt waargenomen bij de ziekte van Alzheimer en Parkinson. Verhoogde TNF-α en IL-17-waarden zijn aangetroffen in de hersenen van patiënten met AD en PD, wat suggereert dat chronische ontstekingen bij psoriasis neurodegeneratie kunnen verergeren.

De rol van oxidatieve stress en de bloed-hersenbarrière

Oxidatieve stress en een verstoorde bloed-hersenbarrière (BHB) zijn veelvoorkomende kenmerken van beide ziektegroepen. Systemische ontsteking bij psoriasis kan de BBB verstoren, waardoor perifere immuuncellen en cytokinen de hersenen kunnen infiltreren en neuronale schade kunnen bevorderen. Bovendien kan oxidatieve stress bij zowel psoriasis als neurodegeneratieve aandoeningen bijdragen aan mitochondriale disfunctie en verdere neuronale schade.

Cklinische implicaties en interdisciplinair management

Het erkennen van het mogelijke verband tussen psoriasis en neurodegeneratieve aandoeningen heeft belangrijke klinische implicaties. Dermatologen zouden cognitieve en neurologische symptomen moeten monitoren bij patiënten met chronische psoriasis, met name ouderen. Vroege identificatie en interdisciplinaire behandeling kunnen de resultaten verbeteren. Biologische therapieën die gericht zijn op systemische ontstekingen, zoals TNF-remmers en IL-17-blokkers, hebben veelbelovende resultaten laten zien, niet alleen bij het beheersen van psoriasis, maar ook bij het verminderen van het risico op het ontwikkelen van neurodegeneratieve aandoeningen.

Bestaande behandelingsopties voor psoriasis

Hoewel het verband tussen psoriasis en neurodegeneratieve ziekten nog steeds wordt onderzocht, blijft een effectieve behandeling van psoriasis een cruciale stap in het verminderen van systemische ontstekingen en de mogelijke neurologische gevolgen daarvan.

Klinisch gevalideerde behandelingsopties omvatten:

- Lokale behandelingen: Milde psoriasis kan vaak worden behandeld met corticosteroïden, vitamine D-analogen (bijv. calcipotriol) of preparaten op basis van teer.
- Systemische therapie: Voor ernstigere vormen kunnen systemische medicijnen zoals methotrexaat, ciclosporine of orale retinoïden worden voorgeschreven. De laatste jaren zijn biologische middelen gericht op TNF-α, IL-17 of IL-23 de gouden standaard geworden voor matige tot ernstige psoriasis. Ze bieden zowel huidverbetering als systemische controle.
- Lichttherapie: Onder de niet-systemische opties heeft smalband UVB (NB-UVB) lichttherapie een hoge werkzaamheid en veiligheid aangetoond bij chronische plaque psoriasis. Door de immuunreacties in de huid te moduleren zonder systemische immunosuppressie,UVB-fototherapiebiedt een aantrekkelijke optie, vooral voor patiënten met contra-indicaties voor systemische middelen.

Apparaten zoals de KernelMedKN-4006B UV-fototherapie-eenheidZijn speciaal ontworpen om precieze NB-UVB-lichtgolflengtes te leveren, waardoor ze ideaal zijn voor klinische of thuisbehandelingen. De fototherapieserie van KernelMed biedt veilige, draagbare en gebruiksvriendelijke technologie voor effectieve psoriasisbehandeling.

Vroegtijdige en gerichte interventie met behulp van deze therapieën kan niet alleen de huidsymptomen verlichten, maar kan ook bijdragen aan het verminderen van systemische ontstekingen, wat mogelijk het risico op cognitieve achteruitgang bij psoriasispatiënten verkleint.

Toekomstige richtingen

Verder onderzoek is nodig om het causale verband tussen psoriasis en neurodegeneratieve aandoeningen te verduidelijken en te onderzoeken of systemische ontstekingsremmende behandelingen cognitieve achteruitgang kunnen voorkomen of vertragen. Studies naar de huid-hersen-as, neuroimmunologie en longitudinale cohortanalyses zullen waardevolle inzichten opleveren in gedeelde mechanismen en therapeutische strategieën.

Conclusie

Het groeiende bewijs dat psoriasis in verband brengt met neurodegeneratieve aandoeningen onderstreept het belang om psoriasis te beschouwen als een systemische ziekte met mogelijke neurologische gevolgen. Hoewel meer onderzoek nodig is, kunnen geïntegreerde behandelmethoden – waaronder biologische middelen en UV-lichttherapie – niet alleen de gezondheid van de huid verbeteren, maar ook helpen bij het verminderen van systemische ontstekingsklachten. Met geavanceerde oplossingen zoals die van KernelMed zijn artsen en patiënten beter toegerust om psoriasis volledig te behandelen, wat mogelijk zowel de gezondheid van de huid als van de hersenen ten goede komt.

Referenties(APA-stijl)

1. 1. Charoenngam, N., Shirvani, A., Kalapatapu, V., & Holick, MF (2020). Verband tussen psoriasis en het risico op de ziekte van Alzheimer en dementie: een systematische review en meta-analyse.Tijdschrift voor klinische geneeskunde, 9(5), 1533.https://doi.org/10.3390/jcm9051533

2. 2. Pei, XC, Yu, Q., & Zhu, C. (2021). Verband tussen psoriasis en de ziekte van Parkinson: een meta-analyse.Neuropsychiatrische ziekte en behandeling, 17, 1145–1151.https://doi.org/10.2147/NDT.S308529

3. 3. Ungprasert, P., Wijarnpreecha, K., & Thongprayoon, C. (2016). Psoriasis en risico op de ziekte van Parkinson: een systematische review en meta-analyse.Neurologische wetenschappen, 37(4), 573–577.https://doi.org/10.1007/s10072-015-2423-3

4. 4.Li, Y., Yang, Y., Li, X., Zhang, Y., & Wu, Q. (2022). Causaal verband tussen psoriasis en de ziekte van Parkinson: een Mendeliaanse randomisatiestudie.Grenzen in de genetica, 13, 923457.https://doi.org/10.3389/fgene.2022.923457

5. 5. Islam, MM, Poly, TN, Yang, HC, Wu, CC, Li, YC en Nguyen, PA (2019). Verband tussen psoriasis en multiple sclerose: een systematische review en meta-analyse.EClinicalMedicine, 7, 11–20.https://doi.org/10.1016/j.eclinm.2019.01.004

6. 6. Liu, Y., Wang, L., & Wang, J. (2022). Risico op psoriasis bij patiënten met multiple sclerose: een systematische review en meta-analyse.Grenzen in de neurologie, 13, 847465.https://doi.org/10.3389/fneur.2022.847465

7. 7. Jansen, IE, Savage, JE, Watanabe, K., Bryois, J., Williams, DM, Steinberg, S., ... & Posthuma, D. (2019). Genoombrede meta-analyse identificeert nieuwe loci en functionele routes die het risico op de ziekte van Alzheimer beïnvloeden.Natuurgenetica, 51(3), 404–413.https://doi.org/10.1038/s41588-018-0311-9

8. 8. Ellis, CN & Krueger, GG (2001). Behandeling van chronische plaque psoriasis door selectieve targeting van geheugeneffector T-lymfocyten.New England Journal of Medicine, 345(4), 248–255.https://doi.org/10.1056/NEJM200107263450405

9. 9. Cheng, X., He, P., & Ma, J. (2014). Triptolide verlicht Alzheimer-gerelateerde pathologieën en cognitieve stoornissen in transgene APP/PS1-muizen.Huidig ​​Alzheimeronderzoek, 11(3), 290–299.https://doi.org/10.2174/15672050113106660071

10. 10.Chen, Y., & Colonna, M. (2021). IL-23, niet IL-12, stuurt auto-immuniteit in een model van multiple sclerose.Wetenschap, 294(5540), 1736–1739.https://doi.org/10.1126/science.1063563

11. Magnano, M., Balestri, R., Bardazzi, F., et al. (2014). Psoriasis en multiple sclerose: een mogelijke pathogene associatie.Dermatologierapporten, 6(4), 5463.https://doi.org/10.4081/dr.2014.5463

12. 11. Seror, R., Richez, C., Sordet, C., et al. (2013). Patroon van demyelinisatie tijdens anti-TNF-α-therapie: een Frans nationaal onderzoek.RMD Open, 72(5), 761–767.https://doi.org/10.1136/annrheumdis-2012-201631

13. 12. Piaserico, S., Cazzaniga, S., Yiu, ZZ, Naldi, L., & Griffiths, CEM (2020). Incidentie van neurologische bijwerkingen bij patiënten met psoriasis behandeld met biologische geneesmiddelen: een cohortstudie.Brits tijdschrift voor dermatologie, 183(3), 568–575.https://doi.org/10.1111/bjd.18791

14. 13. Armstrong, AW, Harskamp, ​​CT & Armstrong, EJ (2013). Psoriasis en het risico op diabetes mellitus: een systematische review en meta-analyse.JAMA Dermatologie, 149(1), 84–91.https://doi.org/10.1001/jamadermatol.2013.3023

15. 14. Gelfand, JM, Mehta, NN & Langan, SM (2011). Psoriasis en cardiovasculair risico: de kracht van getallen.JAMA, 306(7), 756–758.https://doi.org/10.1001/jama.2011.1101